Cushing Sendromu

Cushing Sendromu Nedir : Sık adı geçen bu hastalık böbreküstü bezinin bir hastalığıdır. Böbreküstü bezi hayati önemi olan hormonları salgılayan bir endokrin organdır. Adını bulunduğu yerden alır. Böbreklerimizin üstünde yer almasına rağmen böbreklerle ilgisi yoktur. Korteks dediğimiz dış kısmı üç bölümden oluşur, iç kısmı ise tek bölümdür. Korteks de vücut için gerekli kortizon yapısındaki Hormonlar üretilir.

Bu hormonlar üç gruptur:

seks steroid hormonlarımineralokortikoidlerglukokortikoidler

Cushing sendromu, böbreküstü bezinin korteks olarak adlandırılan dış kısmının fazla çalışması sonucu ortaya çıkar. Hormonal açıdan ise kortizol yüksekliği durumudur. Yakınmalar kortizol fazlalığının tüm vücut sistemlerini etkilemesi sonucu ortaya çıkar. Harvey Cushing tarafından tanımlandığı için bu kişi ile aynı adı almıştır. Cushing sendromu 30 ile 50 yaşlar arasında görülür. kadınlarda erkeklere göre 3- 4 kat daha sık görülür. Çocuklarda ise her iki cinste aynı sıklıkta görülür.

Cushing sendromunda yakınmalar vücuttaki kortizol Hormon seviyesinin yüksekliğine bağlı olarak gelişir. Kortizol salgılanması böbreküstü bezinden olur. Böbreküstü bezinin fazla çalışmasına içinde oluşan iyi veya kötü huylu tümörler, hipofiz bezinden salgılanan ve böbreküstü bezinin kortizol salgılamasını sağlayan Hormonların fazla salgılanmasına neden olan tümörler neden olur. Hipofize bezinin fazla çalışmasına bağlı Cushing sendromu, tüm hastaların yüzde 15 ini oluşturur. Bunların dışında bazen çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılan kortizon yapısındaki ilaçların yanlış veya fazla kullanımı buna yol açabilir. Bazı hastaların kendilerinin kortizol yapısındaki ilaçları gereğinden fazla kullanması bu yakınmalara yol açar.

Cushing Sendromu Belirtileri

Cushing sendromunda aydede yüz dediğimiz yüzün yuvarlaklaşarak şişmanlaması, şişmanlık, yüzün kızarması, cinsel isteksizlik,  tansiyon yüksekliği, kıllanma, adet düzeni değişiklikleri, şeker hastalığı, gizli şeker,  halsizlik, vücutta morluklar, kemik erimesi, vücutta çatlaklar, vücutta Su toplanması, Depresyon, kalp ve damar hastalıkları, baş ağrısı, ensede yağ birikimine bağlı kalınlaşma, sivilceler, kadında saç dökülmesi, böbrek taşı oluşumu görülebilir. Gözlerde zaman içinde katarakt gelişebilir. Mide ve barsakta ülser gelişimi sıktır. Kemik erimesine bağlı kırık riski artmıştır.

Cushing Sendromu Tanısı

Yukarıdaki yakınmalar olduğunda cushing hastalığı akla getirilmelidir ve bu hastalıkla ilgili tetkikler yapılmalıdır. Kan kortizol düzeyi yüksekliği doktor tarafından çeşitli laboratuar testleriyle saptanır. Böbreküstü bezi veya hipofizde kitle olup olmadığı ultrason, bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans görüntüleme gibi görüntüleme yöntemleri ile saptanır.

Cushing Sendromu Tedavisi

Tanısı konulduktan sonra sebebine göre tedavisi planlanır. Tümör varsa operasyonla çıkarılır. Hormon salgılanmasına neden olan başka bir durum varsa bu da tedavi ile normale getirilir. Hasta dışarıdan yüksek miktarlarda kortizon Hormonu kullanıyorsa bu düzenli aralıklarla azaltılarak tedavi sağlanır.

HAZIRLAYAN: Dr. Pelin TÜTÜNCÜOĞLU, Prof. Dr. Mitat BAHÇECİ