Ailevi Akdeniz Ateşi

Ailevi Akdeniz Ateşi (AAA) sıklıkla Türklerde, Araplarda, Yahudilerde ve Ermenilerde görülen bir hastalıktır. AAA tekrarlayan ateş, karın ağrısı, göğüs ağrısı ve eklem ağrısı atakları yapan bir hastalıktır. Ailevi Akdeniz Ateşinin adından da anlaşılabileceği gibi 3 temel özelliği vardır;

1. Ailesel geçiş: Hastalık Aile seçer. Ancak bazen ailesinde hastalık olmayan insanlarda da ailevi akdeniz ateşine rastladığımız olur.

2. İsmi akdeniz ateşi olmakla birlikte, ülkemizde en çok Orta ve Doğu Anadolu ile Karadeniz bölgelerinde görülür.

3. Ateşle birlikte seyreden ataklar halinde seyreder. Bu ataklar sırasında hastalarda belirgin karın ağrısı, göğüste bıçak saplanır gibi sancılar, üşüme ve titremeyle yükselen ateş, kollarda bacaklarda ağrılar görülür. Pek çok hasta “üşüttüğünü” söyler. Bazen karın ağrıları cerrahi uzmanlarının Apandisit ya da safra kesesi iltihabı düşünmesine neden olacak şekilde olabilir.

Ailevi akdeniz ateşi, tedavi edilmezse uzun vadede vücudun değişik organlarında amiloid adı verilen Protein benzeri bir Madde birikimi olur, bu duruma amiloidoz adı verilir. Bu madde birikimi özellikle böbreklerde hastalık yaparak böbrek yetersizliğine neden olabilir. Ailevi akdeniz ateşi tedavisi için verilen ilaçlar düzenli kullanılırsa amiloidoz gelişmez.

TANI

1995 yılında, 6. Kromozomda bulunan bir genin AAA hastalığına neden olduğu anlaşılmıştır. Bu gendeki bozukluğu bulmak için özel tahliller yapılabilmektedir. Ancak AAA tanısı için genellikle bu tahlile gerek olmaz. doktorunuz bu hastalığın teşhisini size soracağı sorularla hiçbir tahlil yapmadan dahi koyabilir. Kendisinde hastalık olmayan eş/çocuk ve diğer akrabalarda da bu tahlile bakarak tarama yapmak gereksizdir. AAA hastalarını takip ederken bir şikayetleri olmasa bile yılda birkaç kez idrar tahlili yaptırmak, böbrekte gelişebilecek amiloidozu erken saptamamızı sağlayabilir.

TEDAVİ

Ailevi akdeniz ateşi, kolşisin adı verilen ilaç düzenli kullanıldığı sürece şikayete neden olmaz. Hastalar genellikle iyi olduklarını sanıp ilacı kesmeyi denediklerinde yeniden karın ağrısı ve ateş yakınmaları ile doktora gitmek zorunda kalırlar. Eğer ailevi akdeniz ateşi hastalığınız varsa, doktorunuzun tavsiyesi dışında asla kendi kendinize ilaç bırakma denemeleri yapmayın.

 HAZIRLAYANLAR; Dr Sevtap ŞİMŞEK, Prof Dr Yaşar KARAASLAN