Bel Omurlarında Kayma (spondilolistezis)

Omurga genel olarak 3 bölümde incelenir. Bu bölümlerde 7 boyun, 12 sırt, 5 bel omuru (vertebra) bulunur. Bel omurlarının hemen altında sakrum (sağrı) kemiği ve onun da altında kuyruk sokumu kemiği bulunur.

Omurgayı oluşturan her bir omurun iki kısmı vardır. Omur gövdesi ve arka elemanlar. Gövde yük taşıyan en önemli kısımdır. Arka elemanlar omur gövdesinin arka tarafında bir kanal oluşturur. Bu kanallar birleşerek omurilik kanalını (spinal kanal) oluşturur. Ayrıca arka elemanlar alttaki ve üsteki omurlarla da faset eklemler adı verilen eklemlerle bağlantı kurarlar. Omur gövdeleri arasında diskler vardır. Bu yapı omurganın esnekliliğini sağlar.

Bazen doğuştan yada sonradan olma sebeplerle omurganın arka tarafını gövdeye bağlayan kısımlarda (pedikül) bir bozukluk olur. Bu bozukluğa spondilolizis adı verilir. Spondiloliz sonucunda omurlara uygulanan kuvvetler, üstteki omurun alttaki omur üzerinde öne doğru kaymasına sebep olur. Bu olaya spondilolistezis (omur kayması) adı verilir.

Spondiloliz ve spondilolistezis toplumun % 5-6′ sında görülür. En sık son iki omurda görülür. Çünkü bu bölge en fazla makaslama kuvvetine maruz kalan bölgedir.

BELİRTİLER 

Hastaların bazılarında hiçbir şikayet ve belirti yoktur. Sıklıkla bel ağrısı, bacaklarda uyuşma, karıncalanma gibi şikayetlere yholaçar.

TEŞHİS

Röntgen filmleri, tomografi, MR kaymanın derecesini gösterir. Genelde röntgen filmleri yeterlidir. Bel kayması olan hastalarda bel fıtığı, bel kireçlenmesi, omurilik kanal daralması, gibi diğer bel ağrısı sebepleri beraber olabilir.

TEDAVİ

Bel ve karın kaslarını kuvvetlendirmeye yönelik egzersizler şarttır. Egzersizlerden hemen sonuç alınamayabilir  sabırlı olmalısınız.

Ağrı kesici, kas gevşetici, psikiyatri doktorunuzun verdiği sakinleştirici ilaçları kullanılabilirsiniz. Omurların arasına yapılan (Paravertebrel ve epidural) enjeksiyonlar geçici olarak rahatlamanızı sağlar. Bel korseleri ağrıyı azaltabilir. Hastaların çok azında Ameliyata ihtiyaç olur. Hastalıklı bölge çıkarılır  (laminektomi) ya da problemli omur diğeri ile birleştirilir (füzyon).

HAZIRLAYAN; Dr. Nesibe KARAHAN YEŞİL, Prof. Dr. Yaşar KARAASLAN